LDH Testi Neden Yapılır?
LDH testi vücuttaki doku hasarının varlığını tanımlamak için yapılır.
Başta kalp kası, karaciğer, eritrositler, İskelet kası, böbrek olmak üzere pek çok dokuda bulunan LDH enzimi bu dokulara ait birçok hastalıkta yükselebilmektedir. LDH enzim aktivitesinin yüksek konsantrasyonda bulunduğu bu dokulardan herhangi birinin enflamasyonu yani iltihap veya harabiyeti hallerinde kandaki değeri yükselir.
Yapılan tedavinin etkinliğini takip etmek amacıyla da kandaki LDH enzim düzeyi ölçülür.
Son zamanlarda LDH sıklıkla kronik ya da akut doku hasarının varlığı ve şiddet derecesinin genel bir göstergesi olarak kullanılmaktadır.
Yine bazı kanserler, karaciğer hastalığı ve böbrek hastalığı gibi ilerleyici rahatsızlıkları takip etmek için de kullanılmaktadır.
Nadiren de olsa tanıda LDH izoenzimlerinden hangi organların etkilenebileceğini belirlemeye yardımcı olmak için de faydalanılabilmektedir.
Daha önceleri kalp krizi tanısı koymak ve takip etmek için kullanılmış olmasına karşın günümüzde LDH yerine yaygın olarak troponin ve CK-MB testi talep edilmektedir.
LDH Testinde Ne Test Edilir?
Laktat dehidrogenaz (LD ya da LDH) vücutta yer alan hemen her hücrede tespit edilebilen bir enzimdir. Hücre ve dokularda sentezlendiği için sağlıklı bir insanın kanında çok az miktarda rastlanır.
Hücre yıkımı ya da hücre hasarı olduğunda bulunduğu hücreden sızan LDH enzimi kan dolaşımına geçer. LDH Testinde kandaki LDH seviyesi ölçülür.
Pek çok dokuda bulunması sebebiyle vücuttaki hücre hasarının genel bir belirteci olarak rutin kontrollerde de LDH testinden faydalanılması yoluna gidilmektedir.
düzeylerinin ölçümüyle birlikte başka testler de kullanılır.
LDH düşüklüğü yaygın olan bir durum değildir. Tek başına bir sorunun varlığına işaret olarak de kabul edilmez. Aşırı miktarda C vitamini alınması LDH düzeyinin düşük çıkmasına neden olabilir.
LDH düzeyi düşük olan kişiler, yüksek tempo gerektiren fiziksel aktivitelerde kendilerini yorgun hisseder. Kramp, kas tutulması, kas ağrısı LDH düşüklüğüne bağlı olarak en sık ortaya çıkan semptomlar olmaktadır.
LDH yüksekliğine yol açan çeşitli rahatsızlıklar arasında ise beyin damarlarında var olan sorunlara bağlı gelişen inme, SVO, testis ve lenfoma gibi bazı kanser türleri, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları, kalp hastalıkları, kas zedelenmeleri sayılabilir.
LDH İzoenzimleri Nelerdir?
LDH düzeylerindeki yükselmeler ya total LDH ya da LDH izoenzimleri halinde ölçülebilmektedir. Total LDH, beş farklı LDH izoenziminin toplu biçimde ölçümünü göstermektedir.
İzoenzimler LDH enziminin biraz daha farklı moleküler versiyonları olarak öne çıkmaktadır. Her ne kadar total LDH doku hasarını gösterebilse de sadece tek başına altta yatan nedeni ya da hasarın yerleşiminin hangi bölgede olduğunu tanımlamak için kullanılamamaktadır.
Beş izoenzim bir ölçüde örtüşse de birlikte her bir LDH izoenzimi spesifik vücut dokularında var olma eğilimi sergiler. Bu yüzden hücre hasarına neden olan rahatsızlığın ya da hastalığın belirlenmesine, etkileniş doku ve organların tanımlanmasına yardımcı olmak amacıyla tek tek LDH izoenzim
İzoenzimlerin genellikle olası yerleşimleri şöyle olmaktadır:
- LDH-1: Kalp ve eritrosit için spesifik, böbrek
- LDH-2: kırmızı kan hücreleri, kalp kası, böbrek
- LDH-3: akciğerler ve başka dokularda.
- LDH-4: iskelet kası ve karaciğeri (LDH-5’e göre daha düşük miktarlardadır).
- LDH-5: karaciğer ve iskelet kasında.
Total LDH ile izoenzimlerin hepsi temsil edilir. Bununla birlikte sıklıkla LDH-2 en yüksek düzeyi meydana getirir.
Hangi Durumlarda LDH Testi İstenir?
LDH düzeyi, doktorunuz bir çeşit hücre ya da doku hasarından kuşkulanıldığında diğer testlerle beraber tarama testi olarak total olarak ölçülebilmektedir.
Total LDH düzeyi yükseldi ise doktorunuz hastalığa tanı koymaya ve hangi organların etkilendiğini belirlemeye yardımcı olması için LDH izoenzim testleri de isteyebilir.
Bununla da beraber Karaciğer taramalarında AST, ALT ya da ALP, GGT testleri ile birlikte istenebilir.
Bazı durumlarda kalp ile ilgili taramalarda troponin ve CK-MB ile birlikte LDH testi de istenebilir.
Kas yaralanmalarının ya da kas travmalarının sebep olduğu hasarı takip edebilmek ve hemolitik anemiyi tespit edebilmek için kimi zaman LDH düzeyi ölçülebilir. Aşırı derecede kırılgan ya da yapay kalp kapakçığı gibi etkenle mekanik şekilde parçalanan kırmızı kan hücreleri sonuçta hemolitik anemiye sebep olur.
Kronik ya da akut hastalıklarda tanı konduktan sonraki evrelerde tedavi süreci, tedavinin etkinliği ve hastalığın ilerleyişi ile ilgili verileri izlemek için düzenli aralıklarla total LDH düzeyi kontrol edilebilir.
LDH Değeri Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Yükselmiş bir LDH düzeyleri ekseriyetle bir tip doku hasarını yansıtır.
Hücre yıkımı başladığı esnada tipik olarak LDH düzeyleri yükselir. Bir süre sonra da doruk düzeye çıkar. Daha sonra da düşmeye başlar.
Pek çok farklı rahatsızlıkta LDH düzeyinin yükselmesi LDH enziminin pek çok organın doku ve hücrelerinde bulunmasından kaynaklanır.
Şu hallerde LDH düzeyinin yüksek olduğuna rastlanılabilir:
- Hemolitik anemiler
- B12 vitamini eksikliğinde oluşan pernisiyoz anemi
- Karaciğer hastalıkları
- Lenfoma, testis kanseri veya başka kanserler
- Intestinal veya akciğer infarktı az da olsa
- Kalp Krizi
Bazı ilaçların kullanımı ya da yapılan yoğun egzersiz de hafif derecede yükselmiş LDH düzeyine neden olabilir.
LDH Seviyesi Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Düşük LDH düzeyleri sıklıkla bir sorunun varlığını göstermez. Çok nadir görülen bir durumdur.
LDH düşüklüğü, vücudun kas hücreleri başta olmak üzere enerji üretme sürecini etkiler.
LDH seviyesi düşük olan bazı kişilerde, egzersiz sırasında yorgunluk ve kas ağrısı görülürken bazen de hiç semptom görülmez.
Bol miktarda C vitamini (askorbik asit) alındığında da kimi zaman LDH düzeylerinde düşüşe rastlanılabilir.
“Sağlık Bakanlığının 2016/54567092 sayılı Genelgesi ile Gezici Sağlık Taraması yapılabilmesi için OSGB’lerin İl sağlık Müdürlüklerinden “GEZİCİ İSG ARACI İZİN BELGESİ” almak ve bu izne istinaden sağlık taraması yapmak zorunluluğu bulunmaktadır. İzin almayan kuruluşlar Sağlık Taraması gerçekleştiremezler.”
GEZİCİ İSG ARACI İZİN BELGESİNE SAHİP ORTAK SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMİDİR.
