İş Kanunu
İş kanunu ülkemizde 25.08.1971 taihinde ilk kez kabul edilmiştir. 01.09.1971 tarihindeyse resmi gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir. İşçi, işveren ile iş konularını ele alır. Bu konular dahilinde ortaya çıkması muhtemel olan sorunları belli kurallar gereğince düzenlemek iş kanununun amaçlarındandır. İş kanununu kapsayan sorunlar iş mahkemelerinde görüşülmektedir. İş kanunu 1475 numaralı kanun olarak bilinir. İş kanununun kapsamadığı istisnalar bulunmaktadır.
İstisnalar
Deniz ve Hava Taşıma İşleri: Bu iş grubu iş kanunu kapsamına girmemektedir. Bunun nedeniyse iş kanununda yer alan hükümlerin pek çoğunun deniz ve hava yollarının koşullarına göre uygulanma olanağının olmamasıdır. Bu işler için Deniz İş Kanunu çıkarılmıştır. Kıyılarda, liman ve iskelelerde gemiye karadan yükleme ve boşaltma yapan işçiler ile gemiden karaya yükleme boşaltma yapan işçiler işçi kanunu kapsamında yer alır. Hava taşıma işlerindeyse uçuş personeli iş kanunu hükümlerinden yararlanamaz. Bu kişiler borçlar kanununun hizmet sözleşmesinde bulunan hükümler dahilinde haklarını arayabilmektedir.
Elliden Az İşçi Çalıştıran Tarım ve Orman İşleri: 50 kişi de dahil olmak üzere 50’den az işçi çalıştıran tarım ve orman işleri yapan işyerlerinde ya da işletmelerde iş kanununun hükümlerinden yararlanılamamaktadır. 50 kişiden az işçi çalıştıran bu tür iş yerleri borçlar kanunu hükümlerine bağlıdır. Tarım sanatları, tarım aletleri makine ve parça yapılan atölye ve fabrikalarda yapılan işler, yapı işleri, halkın yararlandığı park ve bahçe işleri iş kanunu kapsamındadır.
Evlerde İcra Edilen El Sanatları İşleri: Aile bireylerinin bir arada çalıştığı ve aileye 3’üncü derece de dahil olmak üzere hısımların katıldığı evlerde yapılan el sanatları işleri iş kanunu hükümlerine tabii tutulmaz.
Çıraklar: 18 yaşından küçük olan çıraklar iş kanunu hükümlerinden yararlanamaz. Ancak iş sağlığı ve güvenliği hükümlerinden yararlanma hakları bulunmaktadır.
Rehabilite Edilenler: Hastalık ya da kaza sonucunda Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı veya devlet kurumlarınca bedenen-ruhen sakat kalan kişilerin tedavileri ve ameliyatları sonrasında rehabilitasyon amacıyla özel merkezlerde yapılan işe alıştırma çalışmaları iş kanunu hükümlerine girmez.
