Meslek Hastalıkları ile İlgili Tüm Bilgiler
İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili önemli kriterler değerlendirilirken şüphesiz ilk inceleneceklerden birisi de Meslek Hastalıklarıdır. Meslek hastalıkları; sadece çalışan veya işverenleri ilgilendirmeyip Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nı dahi yakından ilgilendiren bir konudur.
Meslek hastalıkları, istatistiksel hesaplamaların yapılması, gerekli raporların tutulması ve değerlendirilmesi, kurumlar arası koordinasyon sağlanması ve gerekli önlemlerin alınması konusunda Aile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nı, tedavi ve korunma hizmetlerinin kesintisiz olarak sağlanması konusunda da Sağlık Bakanı’nı doğrudan ilgilendirmektedir.
Avrupa birliği uyum süreci kapsamında hayatımıza giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çalışmaları yürütülürken ülkemizde daha çok dikkat çekilen meslek hastalıkları konusu gündeme alınmış ve 2010 yılında AÇSHB ve Sağlık Bakanlığı arasında “İş Sağlığı ve Güvenliği Alanında İş Birliği” protokolü imzalanmıştır. İmzalanan bu protokol ile ülkemizde ciddi anlamda meslek hastalığı seferberliğinin başladığını söyleyebiliriz.
Meslek Hastalığı Tanımı
Bireyin çalışma hayatı boyunca çalışmadan kaynaklı etkenler nedeniyle ortaya çıkan hastalık türü olarak tanımlayabileceğimiz meslek hastalıkları 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 14’de Hangi hallerin meslek hastalığı sayılacağı, “iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin şekli ve içeriği verilme usulü ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar, Kurum tarafından çıkartılacak yönetmelikte düzenlenir” açıklamasına göre belirlenmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli konu; meslek hastalığı ve işe bağlı hastalık olarak belirlenen durumların arasındaki farkların meydana çıkarılmasıdır.
Meslek Hastalığı ile İşe bağlı Hastalıklar Arasındaki Farklar Nelerdir?
Çalışma hayatını doğrudan etkileyen meslek hastalıkları ile işe bağlı hastalıklar arasındaki farklardan bazıları aşağıdaki gibidir.
- İşe bağlı hastalıklar aynı zamanda toplumda da görülebilen hastalıklardır.
- Meslek hastalıkları, işe bağlı hastalıklardan daha az görülür,
- Meslek hastalıkları etkenlere kısa süreli maruz kalma şeklinde ortaya çıkmaz, tekrarlanan sebepler sonucunda görülür.
- Meslek hastalıkları değerlendirilirken çalışma ortamında bulunan riskler esas etmenlerdir. Tespit edilen risklere sürekli maruz kalınması durumunda yaşayan çalışanlarda meslek hastalıkları oluşmaktadır.
- Çalışanlarda meslek hastalıkları genelde çalışma ortamında bulunan meslek hastalığına sebep olacak etken ile aylar hatta yıllarca maruz kalmasından sonra ortaya çıkabilmektedir. Örneğin tozlu ortama sahip bir işyerine ayda bir birkaç saat ziyaret gerçekleştiren bir kişide, o işyerinde yıllardır çalışan kişinin sahip olduğu meslek hastalığı görülme riski sıfıra yakın olarak nitelendirilebilir.
- Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre çalışanda meslek hastalığı oluşabilmesi için meslek hastalığına neden olacak etkene en az 3 yıl maruz kalması gerekmektedir. Aynı tüzükte gürültüye bağlı işitme kaybı oluşması için en az 2 yıl gürültüye maruz kalınması gerekmektedir.
